Wodniak jądra - objawy i leczenie

Ten rodzaj wodniaka jądra – wrodzony – występuje u ok. 6% niemowląt i małych chłopców. Spowodowany jest on niezarośnięciem wyrostka pochwowego po zstąpieniu jądra do moszny na etapie rozwoju płodowego. Powstałe w ten sposób niezasklepienie powoduje przedostawanie się płynu otrzewnego do wyrostka pochwowego, co w konsekwencji prowadzi do powstania wodniaka jądra lub wodniaka powrózka nasiennego.

Przyczyną powstania wodniaka jądra u niemowląt może być też niewchłonięcie się płynu otaczającego jądra podczas procesu zstępowania ich do moszny, mimo prawidłowego zasklepienia wyrostka pochwowego.

W obu przypadkach wodniak jest możliwy do zdiagnozowania podczas standardowego badania przez lekarza pediatrę, jednak do drugiego roku życia dziecka nie są podejmowane czynności chirurgiczne, ponieważ często niedomknięty wyrostek pochwowy zasklepia się, a wodniak wchłania się samoistnie.

U dorosłego mężczyzny wodniak jądra może być wadą wrodzoną – niewyleczoną w okresie dzieciństwa – lub nabytą w wyniku następujących najczęstszych przyczyn:

Wodniak jądra cechuje się charakterystycznymi, powtarzającymi się objawami, dzięki którym diagnostyka jest stosunkowo prosta i daje możliwość szybkiej eliminacji tego schorzenia. Wodniak jądra charakteryzuje się przede wszystkim powiększeniem moszny, przeważnie z prawej strony. Obrzęk ten zwykle jest niebolesny, natomiast powiększa się najczęściej w godzinach wieczornych w wyniku zwiększenia się ilości płynu będącego jego przyczyną.

Czasami powierzchnia jądra jest napięta i gładka, w niektórych przypadkach występuje również wyczuwalny guzek, który nie związany ze skórą ani podłożem i poddaje się przesuwaniu. Charakterystyczna dla wodniaka jądra jest przepuszczalność światła ze względu na wysoką przezroczystość nagromadzonego w nim płynu surowiczego.

Wodniak jądra nie przysparza najczęściej dolegliwości związanych z oddawaniem moczu, może natomiast – ze względu na swoje umiejscowienie i powiększony rozmiar jądra – sprawiać ból w codziennym funkcjonowaniu czy uprawianiu sportu: chodzeniu, bieganiu, jeździe na rowerze itp.

Nieleczony wodniak jądra jest kłopotliwy ze względów wizualnych oraz niewygód w codziennym funkcjonowaniu. Może również wskazywać na inne niebezpieczne dla zdrowia i życia choroby, w tym nowotwór jąder. Należy dodać, że nieleczony wodniak jądra może powodować niepłodność.

Dlatego zalecana jest natychmiastowa konsultacja u lekarza urologa w przypadku zdiagnozowania u siebie wskazanych powyżej objawów.

Podczas wizyty lekarskiej, poza oceną wizualną i badaniem palpacyjnym, lekarz podejmuje również inne czynności diagnostyczne w tym:

Wodniak jądra jest schorzeniem leczonym wyłącznie chirurgicznie, jednak jest to prosty zabieg, po którym komplikacje występują nadzwyczaj rzadko. Obecnie stosowane są dwie metody operacji wodniaka jądra – Winkelmanna lub Bergmanna. Poza usunięciem płynu surowiczego, w pierwszej metodzie osłonki jądra są wywijane, w drugiej zaś usuwane. Metodę Bergmanna stosuje się zazwyczaj w przypadku większych wodniaków, gdzie ryzyko nawrotu choroby jest wyższe.