Kamica moczowa - objawy i leczenie
Kamica moczowa jest bardzo bolesną przypadłością, choć jej początkowe etapy są dla Pacjenta zupełnie nieodczuwalne. Kiedy jednak nagromadzone złogi, piasek lub kamienie zaczynają przesuwać się z nerek w dół układu moczowego, ból staje się trudny do zniesienia i promieniuje od lędźwi w okolice całego krocza. Brak interwencji lekarskiej może doprowadzić do poważnego stanu zapalnego i zastoju moczu w układzie moczowym.
Przyczyny powstawania kamicy moczowej
Kamica moczowa jest konsekwencją powstania kamieni w nerkach. Złogi, tworzące później kamienie nerkowe, powstają wskutek wytrącania się pewnych substancji chemicznych z moczu (głównie fosforanów i szczawianów), jeśli ich stężenie jest zbyt duże w stosunku do możliwości ich pełnego rozpuszczenia w moczu.
O kamicy moczowej mówimy wówczas, gdy złóg, piasek lub wykrystalizowany kamień nerkowy przesunie się z nerki w dół układu – do moczowodu. Powoduje to nagłą kolkę nerkową – silny, nieznośny ból w dole pleców, promieniujący na całe krocze. Jest to zewnętrzny objaw niedrożności moczowodu przez zalegający w nim kamień nerkowy.
Wśród przyczyn, wpływających na powstawanie kamieni nerkowych, wymienia się najczęściej:
-
zbyt dużą ilość białka zwierzęcego w diecie,
-
schorzenia metaboliczne, związane m.in. ze złym funkcjonowaniem tarczycy, osteoporozą i innymi chorobami reumatologicznymi,
-
długotrwałe spożywanie zbyt małej ilości płynów,
-
długotrwałe przebywanie w gorącym klimacie lub zbyt suchych pomieszczeniach,
-
przebyte lub przewlekłe zapalenia dróg moczowych,
-
wrodzone wady układu moczowego.
Objawy kamicy moczowej
Powstające i zalegające w nerkach złogi i kamienie nierzadko są nieodczuwalne przez dłuższy czas. Jednak gdy kamień zaczyna przesuwać się z nerek do cienkich moczowodów, powstaje zator i stan zapalny, następstwem czego dochodzi do ataku kolki nerkowej. Jej zewnętrznymi objawami są:
-
silny ból w okolicy lędźwiowej, promieniujący w dół,
-
uczucie ciągłego parcia na mocz, częste oddawanie moczu w małych ilościach
-
spadek ciśnienia, omdlenia,
-
krew w moczu,
-
dreszcze, pocenie się, gorączka.
Rozpoznanie kamicy moczowej
Powyżej opisane symptomy ataku kolki nerkowej stanowią podstawę do wykonania badań, stwierdzających występowanie kamicy moczowej. Czasami zdarza się jednak, że pacjent przez wiele lat nie cierpi w ogóle na zewnętrzne jej objawy. Należy również dodać, że napady kolki nerkowej w postaci samego bólu lędźwi, któremu nie towarzyszą dolegliwości z prawidłowym oddawaniem moczu, są mylnie diagnozowane jako problemy z kręgosłupem. W przypadku rzadkich napadów kolki nerkowej lub też gdy jej przebieg nie jest drastycznie bolesny, pacjenci często sami ignorują symptomy wskazujące na możliwość występowania kamieni w moczowodach.
Aby dokonać prawidłowej diagnozy, należy – w porozumieniu z lekarzem urologiem – wykonać kilka podstawowych badań, w tym:
-
badanie ogólne moczu (analiza wyników pozwoli stwierdzić występowanie związków, przyczyniających się do tworzenia kamieni),
-
posiew bakteriologiczny z moczu (pozwoli wykluczyć ewentualne występowanie bakterii, mogącej powodować objawy podobne jak przy kamicy moczowodowej),
-
morfologię krwi,
-
USG jamy brzusznej.
Leczenie kamicy moczowej
Wśród metod usuwania kamieni z moczowodów można wymienić:
-
Litotrypsję (ESWL) – polegającą na rozkruszeniu kamieni falą dźwiękową. Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym i trwa przeważnie niecałą godzinę, przy czym w przypadku większych kamieni należy go powtórzyć po kilku tygodniach. Zabieg wykonywany jest w warunkach ambulatoryjnych.
-
Ureterorenoskopię (URSL) – polegającą na usunięciu kamieni z organizmu drogą endoskopową przez cewkę moczową. Zabieg jest wykonywany w znieczuleniu przewodowym i trwa od kilkunastu do kilkudziesięciu minut. Metodę tę stosuje się przeważnie w przypadku występowania małych kamieni lub w celu usunięcia odłamków pozostałych po zastosowaniu litotrypsji (ESWL). Zabieg wykonywany jest w warunkach ambulatoryjnych.
-
Operacyjne usunięcie kamieni z naruszeniem powłok skórnych (PCNL) – stosowany w przypadkach występowania kamieni umiejscowionych w trudno dostępnych rejonach, np. w dolnym kielichu nerki. Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu ogólnym i wymaga kilkudniowego pobytu w szpitalu.