Rozbijanie kamieni metodą ESWL
Kamica moczowa jest bardzo bolesną przypadłością, której objawem jest gromadzenie się w nerkach lub układzie moczowym kamieni. Kiedy nagromadzone złogi lub kamienie zaczynają przesuwać się z nerek w dół układu moczowego, ból staje się trudny do zniesienia i promieniuje od lędźwi w okolice całego krocza. Kiedyś kamienie nerkowe usuwano wyłącznie w drodze interwencji chirurgicznej, obecnie dostępne są metody nie wymagające użycia skalpela, w tym również - najmniej bolesna i bezinwazyjna - metoda litotrypsji falą uderzeniową generowaną pozaustrojowo (ESWL).
Przyczyny powstawania kamicy moczowej
O przyczynach powstawania kamieni w układzie moczowym pisaliśmy w artykule „Kamica moczowa – objawy i leczenie„.
Wśród przyczyn, wpływających na powstawanie kamieni nerkowych, wymienia się najczęściej:
-
zbyt dużą ilość białka zwierzęcego w diecie,
-
schorzenia metaboliczne, związane m.in. ze złym funkcjonowaniem tarczycy, osteoporozą i innymi chorobami reumatologicznymi,
-
długotrwałe spożywanie zbyt małej ilości płynów,
-
długotrwałe przebywanie w gorącym klimacie lub zbyt suchych pomieszczeniach,
-
przebyte lub przewlekłe zapalenia dróg moczowych,
-
wrodzone wady układu moczowego.
Powstające i zalegające w nerkach złogi i kamienie nierzadko są nieodczuwalne przez dłuższy czas. Jednak gdy kamień zaczyna przesuwać się z nerek do cienkich moczowodów, powstaje zator i stan zapalny, następstwem czego dochodzi do ataku kolki nerkowej.
Rozbijanie kamieni metodą ESWL
Metoda ESWL wykorzystuje zogniskowaną falę akustyczną o wysokiej energii, precyzyjnie ukierunkowaną na kamień w nerce lub moczowodzie z wykorzystaniem USG lub RTG.
Fala powstaje w generatorze, którego konstrukcja powoduje koncentrację fali w niewielkim obszarze zwanym ogniskiem. Zwykle trwa <10 mikrosekund. Składa się z fazy sprężania, podczas której ciśnienie w ognisku może wzrosnąć do 100 MPa, po której następuje faza rozprężania, gdy ciśnienie gwałtownie spada, osiągając wartości ujemne. Fala uderzeniowa powoduje powstawanie pęknięć i dezintegrację złogu. Odpowiada za to kilka mechanizmów fizycznych: siły rozciągające i ścinające, kawitacja, spalacja, ściskanie quasi-statyczne i dynamiczne. (źródło: Przegląd urologiczny)
Jedna sesja ESWL trwa ok. 60 min. W przypadku dużych lub twardych kamieni, wymagane jest przeprowadzenie kilku sesji. Rozbite fragmenty kamienia wydalane są drogami naturalnymi z moczem w późniejszym okresie (od kilku godzin do kilku tygodni), co może powodować lekki ból i dyskomfort. Po zabiegu ESWL występuje na ogół również krótkotrwałe krwiste zabarwienie moczu, powikłaniem mogą być krwiaki okołonerkowe i nerkowe.
Przed zabiegiem stosujemy doustne lub dożylne leki przeciwbólowe. W przypadku dzieci stosowane jest znieczulenie ogólne.
Przeciwwskazania
Bezwzględnym przeciwwskazaniem do wykonania zabiegu metodą ESWL jest ciąża. Wśród innych należy wymienić również:
-
tętniak aorty brzusznej i tętnicy nerkowej,
-
zakażenie układu moczowego,
-
wady układu kostnego uniemożliwiające ułożenie pacjenta na stole,
-
skaza krwotoczna (zabieg możliwy we współpracy z hematologiem, pod warunkiem uzupełnienia czynników krzepnięcia przed kruszeniem i po kruszeniu),
-
leki przeciwkrzepliwe,
-
przeszkoda dystalnie od złogu (zwężenie szyjki kielicha, uchyłek kielicha, zwężenie połączenia miedniczkowo-moczowodowego, łagodny rozrost stercza, zwężenie cewki).