Zdiagnozowanie zwężonej cewki moczowej wymaga uważnego wywiadu lekarskiego, popartego wykonaniem szeregu badań, ponieważ schorzenie może przebiegać niemal bezobjawowo lub też objawy towarzyszące zwężeniu cewki mogą zwiastować również inne choroby.
Endoskopowe rozcięcie zwężenia cewki moczowej (urethrotomia)
Zwężenie cewki moczowej to schorzenie, w którym średnica cewki ulega zmniejszeniu na pewnym jej odcinku. Powoduje to przede wszystkim zaburzenia mikcji (oddawania moczu), skąpomocz, częstomocz, przerywany strumień moczu, czasami ból przy oddawaniu moczu. Potwierdzone zwężenie cewki moczowej leczy się zabiegowo - poprzez zabieg endoskopowego rozszerzenia cewki moczowej (uretrotomię).
-
uretroskopię – wprowadzenie co cewki moczowej aparatury pozwalającej uzyskać na monitorze obraz zainfekowanej okolicy,
-
uroflowmetrię – proste i bezbolesne badanie, pozwalające na analizę strumienia moczu,
-
uretrografię wsteczną – wykonanie zdjęcia RTG zajętej chorobowo okolicy po uprzednim podaniu kontrastu do cewki moczowej,
-
badanie USG jamy brzusznej,
-
badania laboratoryjne moczu – badanie ogólne, posiew moczu, badanie stężenia mocznika, kreatyniny.
Kwalifikacja do zabiegu poprzedzona jest konsultacją z lekarzem urologiem, który dodatkowo zleci badania wykazane w sekcji „Diagnozowanie zwężonej cewki”. Po potwierdzeniu występowania schorzenia, Pacjent wypełnia standardową kartę dot. informacji na temat ogólnego stanu zdrowia, przebytych poważnych chorób, operacji, przewlekłych schorzeń, przyjmowanych na stałe leków itp.
Do operacji należy być całkowicie zdrowym, ponadto minimum 2 tygodnie przed zabiegiem Pacjent powinien zakończyć przyjmowanie antybiotyków i leków rozrzedzających krew (np. aspiryna, polopiryna).
Do zabiegu (najlepiej kilka dni przed, a najwcześniej 2 tygodnie przed) należy wykonać kilka badań z krwi:
-
morfologię krwi,
-
antygen HBS (HBsAg) – badanie stwierdzające występowanie wirusowego zapalenia wątroby,
-
czas protrombinowy (PT) – badanie krzepliwości krwi,
-
czas kaolinowo-kefalinowy (ATPP) – badanie krzepliwości osocza w obecności kefaliny i jonów wapnia po aktywacji glinką kaolinową,
-
aminotransferaza alaninowa – badanie oceniające stan wątroby, wykrywające występowanie ewentualnych stanów zapalnych.
W dniu zabiegu należy ogolić krocze. Jeśli zabieg wykonywany jest w znieczuleniu ogólnym (dożylnym), Pacjent nie powinien przyjmować pokarmów i płynów na min. 6 godzin przed zabiegiem.
Operację endoskopowego rozszerzenia zwężonej cewki moczowej wykonuje się w znieczuleniu miejscowym lub znieczuleniu ogólnym (krótkim dożylnym) pod kontrolą anestezjologa. Operacja wykonywana jest w sali endoskopowej przez urologa. Pacjent układany jest w pozycji ginekologicznej z nogami opartymi na specjalnych podpórkach.
Urolog wprowadza do cewki moczowej narzędzie endoskopowe nazywane urethrotomem i lokalizuje miejsce zwężenia cewki moczowej. Urethrotom jest narzędziem posiadającym ruchome ostrze zwrócone do góry. Urolog rozcina podłużnie zwężenie cewki moczowej. Głębokość cięcia uzależniona jest od stopnia zwężenia cewki moczowej.
Alternatywnie zwężenie cewki moczowej można rozciąć energią laserową. Sposób wykonania zabiegu w zakresie zastosowanej techniki zależy od rodzaju zwężenia, jego długości, a także preferencji lekarza wykonującego zabieg.
Po rozcięciu zwężenia wykonywana jest rutynowa cystoskopia. Po zabiegu u każdego pacjenta pozostawia się na kilka dni cewnik Foley’a.
Po zabiegu może pojawić się krwiste zabarwienie moczu, które może pojawić się po zabiegu z reguły ustępuje samoistnie i nie wymaga interwencji urologicznej.
Czasami po zabiegu nacięcia wewnętrznego cewki moczowej u chorego może wystąpić infekcja układu moczowego, wymagająca antybiotykoterapii. Do powikłań zabiegu które mogą wystąpić (rzadko) należy nietrzymanie moczu, o różnym nasileniu.
Ważne aby około 14 dni po zabiegu chory wykonał posiew moczu, a z wynikiem zgłosił się do kontroli urologicznej.
W trakcje lub po zabiegu mogą wystąpić następujące powikłania:
-
przejściowe krwawienie, czasami o znacznym nasileniu (rzadko wymagające przetoczenia preparatów krwi),
-
dyskomfort przy oddawaniu moczu,
-
zakażenia układu moczowego,
-
zaburzenia rytmu serca związane z podanym lekiem znieczulającym miejscowo,
-
nagły wzrost lub spadek ciśnienia tętniczego krwi, również związany z podawanymi lekami lub też jako reakcja na stres okołozabiegowy,
-
infekcje miejscowe i ogólne do stanu septycznego, to jest uogólnionej infekcji włącznie,
-
uszkodzenie badanych struktur,
-
nietrzymanie moczu lub nasilenie nietrzymania moczu w przypadku chorych u których nietrzymanie moczu występowało wcześniej przed zabiegiem,
-
nawrót zwężenia lub pojawienie się zwężenia w innych miejscu cewki moczowej,
-
inne rzadsze i trudne do przewidzenia powikłania.
Kto może wykonać zabieg?
Zabieg wykonywany jest przez specjalistę urologa.
Jakie znieczulenie jest stosowane do zabiegu?
Do przeprowadzenia zabiegu endoskopowego rozszerzenia cewki moczowej, można zastosować zarówno znieczulenie miejscowe, jak i ogólne (krótkie dożylne). W przypadku zastosowania znieczulenia miejscowego, w celu zapewnienia Pacjentowi maksymalnego komfortu, lekarz najpierw znieczula cały rejon maścią znieczulającą, a następnie – po odczekaniu czasu niezbędnego do aktywowania składników maści – wprowadza w formie iniekcji znieczulenie miejscowe w głębsze tkanki. Dzięki uprzedniemu zastosowaniu maści znieczulającej, iniekcja jest odczuwalna dla Pacjenta jako delikatne uszczypnięcie. Po wprowadzeniu znieczulenia w głąb tkanek, sam zabieg jest dla Pacjenta bezbolesny.
W przypadku zastosowania znieczulenia ogólnego, stosowane jest tzw. znieczulenie krótkie dożylne, polegające na wprowadzeniu przez lekarza anestezjologa substancji usypiających oraz przeciwbólowych przez uprzednio założony wenflon. W krótkim czasie Pacjent wprowadzany jest w stan podobny do głębokiej fazy snu, a lekarz przystępuje do wykonania zabiegu. Po zakończonym zabiegu Pacjent jest wybudzany. Znieczulenie krótkie dożylne nie wymaga intubacji.
Ile czasu trwa zabieg?
W większości przypadków zabieg trwa nie dłużej niż 30 minut. Razem z przygotowaniem oraz czasem niezbędnym do znieczulenia, pobyt na sali operacyjnej nie powinien przekroczyć 60-80 minut.
Czy możliwy jest nawrót schorzenia?
Zwężenie cewki moczowej jest chorobą o nieprzewidywalnym przebiegu. Nawroty zwężenia cewki moczowej zdarzają się stosunkowo często. Pacjenci po urethrotomii wymagają okresowych kontroli urologicznych, podczas których wykonywane są uroflowmetria lub kontrola drożności cewki moczowej.
Czy ten zabieg boli?
Do przeprowadzenia zabiegu endoskopowego rozszerzenia cewki moczowej, można zastosować zarówno znieczulenie miejscowe, jak i ogólne (krótkie dożylne). W przypadku zastosowania znieczulenia miejscowego, w celu zapewnienia Pacjentowi maksymalnego komfortu, lekarz najpierw znieczula cały rejon maścią znieczulającą, a następnie – po odczekaniu czasu niezbędnego do aktywowania składników maści – wprowadza w formie iniekcji znieczulenie miejscowe w głębsze tkanki. Dzięki uprzedniemu zastosowaniu maści znieczulającej, iniekcja jest odczuwalna dla Pacjenta jako delikatne uszczypnięcie. Po wprowadzeniu znieczulenia w głąb tkanek, sam zabieg jest dla Pacjenta bezbolesny.
W przypadku zastosowania znieczulenia ogólnego, stosowane jest tzw. znieczulenie krótkie dożylne, polegające na wprowadzeniu przez lekarza anestezjologa substancji usypiających oraz przeciwbólowych przez uprzednio założony wenflon. W krótkim czasie Pacjent wprowadzany jest w stan podobny do głębokiej fazy snu, a lekarz przystępuje do wykonania zabiegu. Po zakończonym zabiegu (20-40 min.) Pacjent jest wybudzany. Znieczulenie krótkie dożylne nie wymaga intubacji.
Po zabiegu obrzęk, ból i poczucie dyskomfortu utrzymuje się od kilku do kilkunastu dni. Na ten czas zapisywane są Pacjentowi leki uśmierzające ból.
Jak długo trwa rekonwalescencja?
Gojenie rany trwa przeważnie od 2 do 3 tygodni. Natomiast osiągnięcie pełnej sprawności – w tym również seksualnej – wymaga czasu ok. 2 miesięcy od operacji. W tym okresie wskazany jest oszczędny tryb życia, niepodejmowanie prac fizycznych, ćwiczeń, jazdy na rowerze, korzystania z basenu i sauny. Pacjent powinien również powstrzymać się na ten czas od wszelkich form aktywności seksualnej (w tym masturbacji).
